Zastanawiasz się jak możesz ustanowić rozdzielność majątkową, czy istnieją różne możliwości, czy jedyną opcję stanowi umowa zawarta przed notariuszem. A co gdy małżonek nie chce stawić się u notariusza?
Pierwszą możliwość stanowi zawarcie między małżonkami stosownej umowy.
Przy czym nie możemy sobie usiąść wspólnie w domu przy stole i spisać taką umowę, a następnie schować ją do biurka. Umowa taka dla swej ważności wymaga formy aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Zatem w tym celu musimy udać się wspólnie z małżonkiem do notariusza.
Druga możliwość to ustanowienie rozdzielności majątkowej przez sąd (art. 52 krio).
W tym przypadku mamy do czynienia z ustanowieniem rozdzielności majątkowej wbrew woli jednego małżonka. Jednakże ta droga wymaga istnienia „ważnych ku temu powodów”. W kodeksie rodzinnym i opiekuńczym nie znajdziemy wykładni „ważnych powodów”, a jego rozumienie kształtuje doktryna i orzecznictwo. Przy czym każda sprawa będzie wymagała indywidualnego potraktowania. Jako przykład ważnych powodów można wskazać hulaszczy tryb życia, alkoholizm, rażąca niegospodarność.
Orzekając rozdzielność majątkową sąd ma obowiązek oznaczenia w wyroku daty zniesienia wspólności. I tu niektórzy zadają pytania, czy mogę wskazać jakąś datę wcześniejszą? Odpowiedź brzmi tak. I tu pojawia się jedno „ale”. Jak wskazał ustawodawca „w wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.” Jednakże ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną wymaga uwzględnienia usprawiedliwionych interesów rodziny w okolicznościach faktycznych konkretnej sprawy.
Sądem właściwym jest sąd rejonowy, wydział rodzinny i nieletnich. Od pozwu należy uiścić opłatę sądową w wysokości 200 zł. ( art. 27 pkt 6 ustawy z dnia 28 lipca 2006 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).
We wskazanych powyżej sytuacjach dochodzi do ustanowienia rozdzielności majątkowej na skutek naszego celowego i świadomego działania, a oprócz powyższego zachodzą sytuacje gdy rozdzielność majątkowa powstaje z mocy samego prawa tj. w razie ubezwłasnowolnienia lub ogłoszeni upadłości jednego z małżonków. Także orzeczenie separacji powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej.